Οι… επουράνιες προσδοκίες του 2012

Μπορεί επί γης το 2011 να στιγματίστηκε από κρίσεις και λιτότητα, όμως, για την επιστήμη που μελετά τους ουρανούς ήταν μια ιδιαίτερα “πλούσια” χρονιά με ανακαλύψεις- σταθμούς για τη γνώση του ανθρώπου για το σύμπαν που τον περιβάλλει. Για το 2012, μάλιστα, οι επιστήμονες αναμένουν ακόμη πιο εντυπωσιακές ανακαλύψεις ενώ τα “μάτια” νέων τηλεσκοπίων και προγραμμάτων παρατήρησης θα διευρύνουν έτι περαιτέρω τους κοσμικούς ορίζοντες της ανθρωπότητας.
Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από την πρώτη φορά που άνθρωπος πέταξε στο διάστημα. Ήταν ο Γιούρι Γκαγκάριν που στις 12/4/1961, όταν έκανε μια πλήρη περιφορά γύρω από τη Γη μέσα στην μικροσκοπική κάψουλα ”Βοστόκ”.
Τι σημαντικό ανακαλύψαμε το 2011
Ο διαδικτυακός τόπος Space.com, κατέγραψε τα σπουδαιότερα αστρονομικά ευρήματα της χρονιάς που φεύγει:
Γνωρίζουμε πλέον την ταυτότητα και τα χαρακτηριστικά των εξωπλανητών και ξέρουμε ότι οι μέχρι σήμερα γνωστοί εξωπλανήτες, δεν μπορούν να φιλοξενήσουν ζωή.
Το διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ είδε το τέταρτο φεγγάρι του πλανήτη- νάνου Πλούτωνα. Το σκάφος ”Νέοι Ορίζοντες” βρίσκεται ήδη καθ’ οδόν για τον Πλούτωνα και αναμένεται να φθάσει εκεί το 2015, στο πλαίσιο της μελέτης των εσχατιών του ηλιακού μας συστήματος.
Μετά από περιπλάνηση 6,5 ετών στο κοσμικό κενό, το σκάφος Messenger της NASA έφθασε τον Μάρτιο του 2011 στον Ερμή και έγινε το πρώτο που τέθηκε ποτέ σε τροχιά γύρω του.
Είναι πλέον δεδομένο: το σύμπαν διαστέλλεται με επιταχυνόμενο ρυθμό, κάτι που υπονοεί την ύπαρξη μιας μυστηριώδους ”σκοτεινής ενέργειας”, η οποία αντιμάχεται -και υπερνικά- τις δυνάμεις της βαρύτητας, αποτελώντας περίπου το 73% της μάζας-ενέργειας του σύμπαντος. Οι τρεις αστροφυσικοί που επιβεβαίωσαν την ανακάλυψη τιμήθηκαν με το Νόμπελ Φυσικής.
Μετά από μια μακρά περίοδο ησυχίας, το 2011 ο Ήλιος ”ξύπνησε” και άρχισε να στέλνει περιοδικές εκρήξεις ενέργειας (και) προς τη Γη. Το 2012 και ακόμη περισσότερο το 2013 αναμένεται ακόμα πιο έντονη ηλιακή δραστηριότητα, με πιθανές συνέπειες για τον πλανήτη μας.
Ένας παγωμένος εισβολέας, ο κομήτης Ελένιν τρύπωσε στο εσωτερικό του ηλιακού μας συστήματος πυροδοτώντας καταστροφολογικά σενάρια, ιδίως στο διαδίκτυο, που όμως δεν επαληθεύτηκαν.
Το 2011 η NASA μείωσε κατά περίπου 50%, σε 19.500, τους μεσαίου μεγέθους αστεροειδείς που αποτελούν δυνητικό κίνδυνο για τη Γη, όμως ανακοίνωσε ότι χιλιάδες ακόμα δεν έχουν εντοπισθεί.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιτέλους κατάφερε να θέσει σε τροχιά τους πρώτους δορυφόρους του νέου συστήματος πλοήγησης “Galileo” (Γαλιλαίος).
Τι περιμένουμε από τη νέα χρονιά
Το διαστημικό τηλεσκόπιο ”Κέπλερ” της NASA (το οποίο στους 16 μήνες της λειτουργίας του ”είδε” κιόλας 2.326 πιθανούς εξωπλανήτες), θα συνεχίσει να ανακαλύπτει μαζικά νέους πλανήτες εκτός του ηλιακού μας συστήματος.
Ορισμένοι επιστήμονες δεν αποκλείουν ότι το 2012 θα ”πιάσουν” επιτέλους το ”Τζακ Ποτ” της αστρονομίας: θα εντοπίσουν την πρώτη πραγματική ”δίδυμη” της Γης, ένα μακρινό πλανήτη που θα έχει ίδιες διαστάσεις με τον δικό μας και, ταυτόχρονα, θα βρίσκεται στην ιδανική απόσταση από τον ήλιο του για να φιλοξενεί ζωή.
Το Φεβρουάριο θα τεθεί σε λειτουργία ένα ισχυρό παρατηρητήριο της ΝΑSA, το NuSTAR (Nuclear Spectroscopic Telescope Array), που θα επιτρέψει στους αστρονόμους να μελετήσουν καλύτερα τις ακτίνες-Χ υψηλής ενέργειας στο σύμπαν.
Τον Αύγουστο θα φτάσει στον Άρη το μεγαλύτερο οχήμα-κινητό επιστημονικό εργαστήρι που έχει σταλεί ποτέ, το “Curiosity” με στόχο να αναζητήσει ίχνη ζωής στον ”κόκκινο πλανήτη”.
Ακόμα, το 2012, στις 6 Ιουνίου, θα συμβεί ένα αστρονομικό φαινόμενο που για τελευταία φορά είχε συμβεί το 2004 (και δεν θα ξανασυμβεί έως το 2117). Αφορά τη διέλευση της Αφροδίτης ανάμεσα στον Ήλιο και τη Γη, κάτι που θα μπορεί να παρατηρήσει ο καθένας, με τις δέουσες προφυλάξεις για τα μάτια του.